Sau hai cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ và trong cả trong thời bình của quốc gia đã và đang có vô số anh hùng đã ngã xuống, đã hi sinh cả tuổi xuân, tính mạng và máu xương cho độc lập, hoà bình của dân tộc. Như một cách tri ân, ghi nhớ công ơn của những người anh hùng dân tộc này, Nhà nước ta đã ban hành chính sách xác nhận liệt sỹ và đảm bảo chế độ ưu đãi với thân nhân của họ. Luật Việt Phong cung cấp dịch vụ tư vấn đề nghị cấp giấy báo tử và xác nhận liệt sĩ, hỗ trợ quý khách hàng là cơ quan, tổ chức, đơn vị, chính quyền địa phương nơi có người hi sinh tiếp cận nhanh chóng tính hợp pháp của yêu cầu xác nhận liệt sỹ, bảo đảm quyền lợi chính đáng cho thân nhân liệt sỹ.

1.Điều kiện xác nhận liệt sỹ và căn cứ cấp giấy báo tử

Người hy sinh thuộc một trong các trường hợp sau được xem xét xác nhận là liệt sĩ:
Chiến đấu bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia;
Trực tiếp phục vụ chiến đấu trong khi địch bắn phá: Tải đạn, cứu thương, tải thương, đảm bảo thông tin liên lạc, cứu chữa kho hàng, bảo vệ hàng hóa và các trường hợp đảm bảo chiến đấu;
Khi thuộc 2 trường hợp này phải có giấy xác nhận trường hợp hy sinh của cơ quan, đơn vị sau:
•Người hy sinh là quân nhân, công nhân viên quốc phòng do Thủ trưởng cấp tiểu đoàn hoặc cấp tương đương xác nhận;
•Người hy sinh là công an nhân dân do Trưởng công an cấp huyện hoặc cấp tương đương xác nhận;
•Người hy sinh thuộc các cơ quan trung ương do Thủ trưởng cấp vụ hoặc cấp tương đương xác nhận;
•Người hy sinh không thuộc trường hợp trên do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận.
Làm nghĩa vụ quốc tế mà bị chết trong khi thực hiện nhiệm vụ hoặc bị thương, bị bệnh phải đưa về nước điều trị và chết trong khi đang điều trị. Khi thuộc trường hợp này cần phải có Quyết định đi làm nghĩa vụ quốc tế do Thủ trưởng cơ quan, đơn vị có thẩm quyền cấp; Giấy xác nhận trường hợp hy sinh do Thủ trưởng cơ quan, đơn vị trực tiếp quản lý cấp.
Trực tiếp tham gia đấu tranh chống lại hoặc ngăn chặn các hành vi nguy hiểm cho xã hội thuộc các tội được quy định trong Bộ luật Hình sự. Trường hợp này cần một trong các giấy tờ sau:
•Kết luận của cơ quan điều tra;
•Trường hợp không xác định được đối tượng phạm tội phải có quyết định khởi tố vụ án hoặc quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án;
•Trường hợp đối tượng phạm tội bỏ trốn hoặc không xác định được nơi đối tượng cư trú phải có quyết định truy nã bị can;
•Trường hợp án kéo dài phải có quyết định gia hạn điều tra;
•Trường hợp người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội không có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự hoặc đã chết phải có một trong các giấy tờ sau: Quyết định không khởi tố vụ án, quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố vụ án, quyết định đình chỉ điều tra vụ án.
Dũng cảm thực hiện công việc cấp bách, nguy hiểm phục vụ quốc phòng và an ninh phải có biên bản xảy ra sự việc do cơ quan, đơn vị trực tiếp quản lý người hy sinh lập.
Dũng cảm cứu người, cứu tài sản của Nhà nước và nhân dân phải có biên bản xảy ra sự việc do cơ quan, đơn vị trực tiếp quản lý người hy sinh hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi xảy ra sự việc lập.
Do ốm đau, tai nạn trong khi đang làm nhiệm vụ quốc phòng và an ninh ở địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật phải có giấy xác nhận trường hợp hy sinh và giấy xác nhận làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh ở địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật do Thủ trưởng cơ quan, đơn vị trực tiếp quản lý cấp.
Khi đang trực tiếp làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ do cơ quan có thẩm quyền giao phải có:
•Quyết định hoặc văn bản giao nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ do Thủ trưởng cơ quan, đơn vị có thẩm quyền cấp;
•Biên bản xảy ra sự việc do Thủ trưởng đoàn (đội) quy tập lập.
Thương binh, người hưởng chính sách như thương binh bị chết do vết thương tái phát (không áp dụng đối với thương binh loại B) trong các trường hợp sau:
•Suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên chết do vết thương tái phát phải có giấy xác nhận chết do vết thương tái phát của cơ sở y tế kèm hồ sơ thương binh;
•Suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80% chết trong khi đang điều trị vết thương tái phát tại bệnh viện cấp huyện hoặc tương đương trở lên phải có Bệnh án điều trị (bản sao) và biên bản kiểm thảo tử vong do vết thương tái phát của Giám đốc bệnh viện cấp huyện trở lên kèm hồ sơ thương binh;
Mất tin, mất tích sau khi cơ quan có thẩm quyền kết luận chưa có chứng cứ phản bội, đầu hàng, chiêu hồi, đào ngũ phải có phiếu xác minh (Mẫu LS2) của cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Quốc phòng hoặc Bộ Công an.
Trường hợp mất tin, mất tích từ ngày 01 tháng 01 năm 1990 trở về sau thì ngoài phiếu xác minh và các giấy tờ tương ứng với từng trường hợp phải có thêm quyết định của Tòa án tuyên bố là đã chết theo quy định của Bộ luật Dân sự.
Trực tiếp làm nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu hoặc diễn tập phục vụ quốc phòng, an ninh có tính chất nguy hiểm: Bắn đạn thật, sử dụng thuốc nổ; huấn luyện, diễn tập chiến đấu của không quân, hải quân, cảnh sát biển và đặc công; chữa cháy; chống khủng bố, bạo loạn; giải thoát con tin; cứu hộ, cứu nạn, ứng cứu thảm họa thiên tai phải có:
•Biên bản xảy ra sự việc của cơ quan, đơn vị trực tiếp tổ chức huấn luyện, diễn tập kèm bản sao kế hoạch hoặc văn bản chỉ đạo có liên quan của cấp có thẩm quyền;
•Quyết định giao nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu hoặc diễn tập phục vụ quốc phòng, an ninh của Thủ trưởng cơ quan, đơn vị có thẩm quyền.
Những trường hợp hy sinh từ ngày 31 tháng 12 năm 1994 trở về trước đã được ghi là liệt sĩ trong Giấy báo tử trận; Huân chương; Huy chương; Giấy chứng nhận đeo Huân chương; Giấy chứng nhận đeo Huy chương; Bảng vàng danh dự; Bảng gia đình vẻ vang; danh sách liệt sĩ lưu trữ tại các trung đoàn và tương đương trở lên; lịch sử Đảng bộ cấp xã trở lên được các cơ quan Đảng có thẩm quyền thẩm định và đã xuất bản; báo cáo hàng năm từ trước năm 1995 của các cấp ủy đảng được lưu giữ tại cơ quan có thẩm quyền của Đảng.
– Giấy báo tử (Mẫu LS1 ban hành kèm theo Thông tư 05/2013/TT-BLĐTBXH).
– Giấy tờ làm căn cứ cấp giấy báo tử.

3. Trình tự thực hiện đề nghị cấp giấy báo tử và xác nhận liệt sỹ

Bước 1: Cơ quan, tổ chức, đơn vị trực tiếp quản lý người hy sinh lập hồ sơ xác nhận liệt sỹ gửi cơ quan sau:
•Người hy sinh là quân nhân, công nhân viên quốc phòng gửi cho Thủ trưởng Trung đoàn hoặc cấp tương đương trở lên;
•Người hy sinh là công an nhân dân, công nhân viên công an nhân dân gửi cho Giám đốc Công an cấp tỉnh hoặc cấp tương đương trở lên;
•Người hy sinh thuộc cơ quan trung ương gửi cho Bộ trưởng hoặc cấp tương đương;
•Người hy sinh thuộc cơ quan cấp tỉnh quản lý gửi cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;
•Người hy sinh thuộc cơ quan cấp huyện hoặc cấp xã và các trường hợp đóng trên địa bàn không thuộc trường hợp trên gửi cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Trường hợp mất tin, mất tích thì đại diện thân nhân hoặc người thờ cúng có trách nhiệm làm đơn đề nghị xác nhận liệt sĩ (Mẫu LS3) kèm phiếu xác minh (Mẫu LS2) của cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Quốc phòng hoặc Bộ Công an, các giấy tờ tương ứng với từng trường hợp và quyết định của Tòa án tuyên bố là đã chết gửi cơ quan có thẩm quyền cấp giấy báo tử.
Bước 2: Trong thời gian 15 ngày kể từ ngày tiếp nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan có thẩm quyền cấp giấy báo tử kiểm tra, xác minh, cấp giấy báo tử và chuyển hồ sơ xác nhận liệt sĩ đến Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ.
Bước 3: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ trong thời gian 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, có trách nhiệm kiểm tra và có văn bản đề nghị kèm hồ sơ gửi Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội để thẩm định.
Bước 4: Trong thời gian 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội thẩm định hồ sơ, lập tờ trình và danh sách kèm theo trình Thủ tướng Chính phủ cấp Bằng “Tổ quốc ghi công”;
Trong thời gian 10 ngày kể từ ngày nhận Bằng “Tổ quốc ghi công”, có trách nhiệm chuyển hồ sơ kèm Bằng “Tổ quốc ghi công” đến cơ quan đề nghị thẩm định để trả về cơ quan, đơn vị cấp giấy báo tử.
Bước 5: Cơ quan, đơn vị cấp giấy báo tử trong thời gian 15 ngày kể từ ngày nhận Bằng “Tổ quốc ghi công” và hồ sơ, có trách nhiệm thông báo cho thân nhân liệt sĩ và phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thân nhân liệt sĩ cư trú tổ chức lễ truy điệu liệt sĩ, trao Bằng “Tổ quốc ghi công”, sau đó bàn giao hồ sơ xác nhận liệt sĩ về Sở Lao động – Thương binh và Xã hội nơi gia đình liệt sĩ cư trú để thực hiện chế độ.

4. Dịch vụ tư vấn của Luật Việt Phong trong thủ tục đề nghị xác nhận liệt sỹ

– Tư vấn đầy đủ các quy định pháp lý về xin xác nhận liệt sỹ: điều kiện, hồ sơ, thủ tục xác nhận liệt sỹ…
– Hướng dẫn khách hàng thực hiện các công việc cụ thể trong thủ tục xin xác nhận liệt sỹ theo yêu cầu: nơi nộp hồ sơ, các giấy tờ cần thiết xuất trình, các giấy tờ cần nộp…
– Tư vấn, hướng dẫn khách hàng là thân nhân liệt sỹ làm các thủ tục, giấy tờ hưởng ưu đãi