Câu hỏi của khách hàng: Chuyển tiền không có hợp đồng mua bán có kiện đòi tiền được không?
Hiện nay em có vướng mắc, tranh chấp trong việc mua bán xe máy. Em rất mong mọi người tư vấn giúp
Em có kế hoạch mua xe máy Air balade đời 2018. Bạn em Nguyễn Văn A giới thiệu ở chỗ chị họ làm ở hãng xe honda nên mua được xe máy giá rẻ hơn thị trường. Em có chuyển khoản 24 triệu qua ngân hàng (có sao kê) và 12 triệu tiền mặt cho anh A. Anh A có đảm bảo nhận được tiền đó và đảm bảo việc mua xe cho em
Tuy nhiên, sau 1 tháng thì anh A thông báo chị họ của anh đấy đang lừa đảo và có khả năng không lấy được tiền đó. Anh A hứa sẽ tìm mọi cách để lấy tiền từ chị họ của anh ý cho em, nhưng không nói bao giờ có thể lấy được và trả lại cho em tiền. Sau đó, anh A có trả lại em 7 triệu (qua chuyển khoản) và báo rằng đã chuyển khoản cho chị họ của anh ý 29 triệu trước đây rồi nhưng chưa lấy được
Vậy theo luật pháp, em có thể khởi kiện anh A nếu anh ý không đòi được tiền từ chị họ. Và anh A phải có trách nhiệm trả tiền cho em không? (em chỉ có thông tin in sao kê chuyển khoản, không có thông tin hợp đồng mua bán gì cả)
Luật sư Tư vấn Bộ luật dân sự – Gọi 1900.0191
Dựa trên thông tin được cung cấp và căn cứ vào các quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành, các cam kết, thỏa thuận quốc tế được ký kết nhân danh Nhà nước, Chính phủ Việt Nam.
1./ Thời điểm tư vấn: 08/03/2019
2./ Cơ sở Pháp Luật điều chỉnh vấn đề Yêu cầu trả tiền
Bộ luật dân sự năm 2015;
3./ Luật sư trả lời Chuyển tiền không có hợp đồng mua bán có kiện đòi tiền được không?
Theo thông tin bạn cung cấp thì bạn có giao tiền cho A để mua một chiếc xe máy từ chị họ của A. Tuy nhiên, hiện nay do chị họ của A có hành vi lừa đảo nên A không mua được xe máy và chỉ chuyển lại được cho bạn 7 triệu mà người này chưa gửi cho người chị họ kia. Trách nhiệm của A trong trường hợp này phụ thuộc vào thỏa thuận cụ thể giữa bạn và A khi bạn giao tiền cho A. Cụ thể:
-Nếu giữa bạn và A thỏa thuận về việc bạn sẽ mua xe máy từ A, việc A mua xe máy từ đâu (từ người chị họ của A hay từ người khác) không liên quan đến thỏa thuận. Tức là, việc bạn giao tiền cho A là việc thanh toán (trả tiền) cho chiếc xe máy mà A sẽ đưa cho bạn, A được xác định là bên bán trong hợp đồng mua bán xe máy của bạn. Ở đây, A được coi như là chủ sở hữu của chiếc xe trong thời gian từ khi A nhận xe của người chị họ đến khi A đưa xe cho bạn. Lúc đó, việc chị họ của A có hành vi lừa đảo hay không không phải là căn cứ để A không giao chiếc xe như thỏa thuận cho bạn, và nếu A không giao xe, A phải trả lại số tiền đã nhận (thậm chí là một khoản tiền bồi thường, nếu có) cho bạn.
Trong trường hợp này, A được coi là bên bán chiếc xe cho bạn, và do vậy, khi A không có xe bán cho bạn, A phải trả lại số tiền mà bạn đã giao cho A để mua xe. Bởi theo quy định tại Khoản 1 Điều 441 Bộ luật dân sự:
“Điều 441. Thời điểm chịu rủi ro
1.Bên bán chịu rủi ro đối với tài sản trước khi tài sản được giao cho bên mua, bên mua chịu rủi ro đối với tài sản kể từ thời điểm nhận tài sản, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
…”
-Nếu giữa A và bạn thỏa thuận về việc A chỉ có trách nhiệm đưa tiền cho chị họ của A (do bạn không biết người bán), không chịu trách nhiệm về việc mua bán giữa bạn và chị họ của A thì khi A đã giao tiền cho người chị họ này, nghĩa vụ của A kết thúc, và bạn không có quyền yêu cầu A hoàn trả số tiền trên khi chị họ của A không bán xe cũng không trả tiền cho bạn. Trong trường hợp này, A chỉ được coi là người nhận ủy quyền của bạn về việc sẽ thay mặt bạn trả tiền cho chị họ của A. Bởi theo quy định tại Điều 565 Bộ luật dân sự:
“Điều 565. Nghĩa vụ của bên được ủy quyền
1.Thực hiện công việc theo ủy quyền và báo cho bên ủy quyền về việc thực hiện công việc đó.
2.Báo cho người thứ ba trong quan hệ thực hiện ủy quyền về thời hạn, phạm vi ủy quyền và việc sửa đổi, bổ sung phạm vi ủy quyền.
3.Bảo quản, giữ gìn tài liệu và phương tiện được giao để thực hiện việc ủy quyền.
4.Giữ bí mật thông tin mà mình biết được trong khi thực hiện việc ủy quyền.
5.Giao lại cho bên ủy quyền tài sản đã nhận và những lợi ích thu được trong khi thực hiện việc ủy quyền theo thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật.
6.Bồi thường thiệt hại do vi phạm nghĩa vụ quy định tại Điều này.”
Thì A trong trường hợp này chỉ có nghĩa vụ thực hiện công việc theo ủy quyền. Nói cách khác, vì bạn chỉ ủy quyền cho A giao tiền cho người chị của A (và lấy xe từ chị họ của A để giao cho bạn) nên khi chị họ của A không giao xe, A không có nghĩa vụ bồi thường cho bạn khi người này đã thực hiện đúng công việc “giao tiền cho chị họ của A” mà bạn đã ủy quyền.
Như vậy, trong trường hợp của bạn, bạn cần xác định nghĩa vụ của A trong giao dịch trên, xác định xem A có nghĩa vụ trả lại số tiền này cho bạn khi chị họ của A không giao được xe cho bạn không. Thông thường, nếu giữa bạn và A có thỏa thuận về việc A sẽ chịu trách nhiệm về việc “có xe máy để giao cho bạn” thì khi A không giao được xe, A có nghĩa vụ thực hiện việc trả tiền/bồi thường theo thỏa thuận giữa hai bạn.
Với những tư vấn trên, Công ty Luật LVN mong rằng đã có thể giải đáp được nhu cầu của quý khách, nếu quý khách vẫn còn chưa rõ hoặc có thông tin mới với trường hợp này, quý khách có thể liên hệ Bộ phận Tư vấn pháp luật Miễn phí số: 1900.0191 để được Luật sư hỗ trợ ngay lập tức.