Câu hỏi của khách hàng: Xây nhà trên đất đứng tên người khác thì giải quyết thế nào nếu họ đuổi đi?
Mình thuộc hộ cận nghèo ở xã, năm rồi mình được các nhà hảo tâm hỗ trợ tiền cất nhà và gia đình bỏ công ra xây cất hoàn thành căn nhà. nhưng nền nhà thì mình chưa có chủ quyền. Ba mình đã sang tên phần đất bao gồm cả nền nhà mình cho em trai mình, mình đã thương lượng mua lại nền nhà nhưng người em không bán, ba mình thì nói cứ việc ở không phải mua. Nếu sau này em mình đuổi mình đi lấy đất lại theo pháp luật sẽ giải quyết ra sao cho mình ý kiến với
Luật sư Tư vấn Bộ luật dân sự – Gọi 1900.0191
Dựa trên thông tin được cung cấp và căn cứ vào các quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành, các cam kết, thỏa thuận quốc tế được ký kết nhân danh Nhà nước, Chính phủ Việt Nam.
1./ Thời điểm tư vấn: 22/12/2018
2./ Cơ sở Pháp Luật điều chỉnh vấn đề Yêu cầu bồi thường khi chủ sử dụng đất đòi lại đất
- Bộ luật dân sự 2015
- Luật đất đai năm 2013
3./ Luật sư trả lời Xây nhà trên đất đứng tên người khác thì giải quyết thế nào nếu họ đuổi đi?
Theo thông tin bạn cung cấp, bạn xây nhà trên đất thuộc quyền sử dụng đất của em trai bạn, bạn muốn biết nếu sau này em bạn lấy lại đất và đuổi bạn đi thì pháp luật quy định như thế nào.
-Đầu tiên, đây là một quan hệ pháp luật dân sự, nên, việc giải quyết sẽ được xác định theo thỏa thuận của các bên. Tuy nhiên, bạn phải đảm bảo, việc xây nhà trên đất của người em hoàn toàn được sự cho phép của người em. Bởi, khi bạn xây nhà trên đất của người em trái với ý muốn của người em, em của bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu bạn ngừng việc xây dựng, phá dỡ, di dời công trình.
Căn cứ Điều 105 và Điều 106 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì căn nhà mà bạn xây dựng hoàn toàn là tài sản của bạn. Tuy nhiên, do công trình này được xây dựng trên đất của em của bạn (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên em của bạn) nên việc xây dựng này được xác lập trên quyền sử dụng mảnh đất của chính em của bạn.
Việc bạn xây dựng công trình này mà không được sự đồng ý của em của bạn sẽ là căn cứ để em của bạn không phải bồi thường thiệt hại cho bạn khi người này yêu cầu bạn trả lại đất. Do đó, để đảm bảo quyền lợi, bạn và em trai của bạn có thể lập văn bản thỏa thuận với nhau về việc em trai của bạn cho phép bạn xây dựng nhà ở trên phần đất này (có thể công chứng thỏa thuận trên để nâng cao giá trị pháp lý của thỏa thuận trước Tòa, các chủ thể khác khi có tranh chấp xảy ra).
-Căn cứ Khoản 16 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013:
“… 16. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất …”
Theo quy định trên, khi có tranh chấp phát sinh, Cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ xác định chủ sở hữu quyền sử dụng đất trên căn cứ là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nói cách khác, chủ thể đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không phải chứng minh quyền sở hữu quyền sử dụng đất của bản thân. Nói cách khác, em trai của bạn là người được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thừa nhận quyền sử dụng đối với mảnh đất này.
Do vậy, em trai của bạn hoàn toàn có thể yêu cầu bạn trả lại quyền sử dụng mảnh đất trên.
-Tuy nhiên, khi căn nhà là do bạn đầu tư xây dựng dưới sự đồng ý cho sử dụng phần đất của em bạn thì khi em trai bạn đòi lại quyền sử dụng mảnh đất trên, bạn có quyền yêu cầu em trai bạn bồi thường các chi phí mà bạn đã bỏ ra để cải tạo đất cũng như giá trị của các tài sản trên đất theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận khác.
Mức bồi thường thiệt hại cũng như hình thức bồi thường,… sẽ do bạn cùng em trai của bạn tự thỏa thuận. Trong trường hợp hai bên không thỏa thuận được, bạn có quyền khởi kiện ra Tòa án yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự.
Như vậy, trong trường hợp của bạn, bạn chỉ được xây dựng nhà ở trên phần đất thuộc quyền sử dụng của em trai bạn khi em trai bạn đồng ý cho bạn xây dựng nhà ở tại đó. Khi bạn thực hiện việc xây dựng trên cơ sở đồng ý của em trai bạn thì việc em trai bạn đòi lại quyền sử dụng đất, bạn có quyền yêu cầu em trai bạn bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật. Để đảm bảo quyền lợi, bạn nên lấy văn bản đồng ý của em trai bạn trước khi xây dựng.
Với những tư vấn trên, Công ty Luật LVN mong rằng đã có thể giải đáp được nhu cầu của quý khách, nếu quý khách vẫn còn chưa rõ hoặc có thông tin mới với trường hợp này, quý khách có thể liên hệ Bộ phận Tư vấn pháp luật Miễn phí số: 1900.0191 để được Luật sư hỗ trợ ngay lập tức.