Câu hỏi của khách hàng: Nhà là di sản của ba má các con không thống nhất được thì có bán được không
Em hỏi về luật tranh chấp nhà cửa.
Ba má người bạn đã mất, có để lại căn nhà không viết di chúc cho riêng ai, nhà có 8 chị em, 7 người đồng ý bán chia đều, còn 1 người không đồng ý.
Vậy trong trường hợp này có luật nào quy định để giải quyết được bán mà không cần thưa ra toà không ạ ?
Em cảm ơn các luật sư.
Luật sư Tư vấn Bộ luật Dân sự– Gọi 1900.0191
Dựa trên thông tin được cung cấp và căn cứ vào các quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành, các cam kết, thỏa thuận quốc tế được ký kết nhân danh Nhà nước, Chính phủ Việt Nam.
1./ Thời điểm tư vấn: 02/10/2018
2./ Cơ sở Pháp Luật điều chỉnh vấn đề Định đoạt di sản thừa kế thuộc sở hữu chung
Bộ luật dân sự năm 2015
3./ Luật sư trả lời Nhà là di sản của ba má các con không thống nhất được thì có bán được không
Theo quy định của pháp luật dân sự thì cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật. Do đó, khi một người chết đi có để lại di sản nhưng không có di chúc (hoặc có di chúc nhưng không hợp pháp, di chúc chưa định đoạt hết di sản) thì những phần di sản chưa được định đoạt sẽ được chia đều cho những người thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế theo pháp luật quy định.
Trong trường hợp bạn đưa ra, do ngôi nhà trên là di sản do bố mẹ của tám chị em để lại, không có di chúc nên việc phân chia di sản sẽ được áp dụng theo các quy định về thừa kế theo pháp luật.
Căn cứ điểm a Khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự:
“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật
1.Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a)Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết; …”
Theo đó, nếu bố và mẹ của người để lại di sản không còn sống hoặc từ chối hưởng di sản là ngôi nhà trên thì ngôi nhà trên thuộc quyền sở hữu của các con của người chết, ở đây là tám chị em. Ngôi nhà trên sẽ được xác định là thuộc sở hữu chung của tám người này.
Trường hợp 7 trong số 8 người này đồng ý bán căn nhà, 1 người không đồng ý và các bên không muốn đưa ra Tòa yêu cầu giải quyết thì cách duy nhất là phải thỏa thuận được với nhau. Bên đồng ý bán căn nhà cần thỏa thuận được với người không đồng ý về việc bán căn nhà này (thường thì các bên sẽ định giá ngôi nhà và bên muốn sở hữu căn nhà sẽ chi trả cho bên kia số tiền tương ứng với giá trị phần mà người này sở hữu). Trong trường hợp đặc biệt khi căn nhà được xác định là tài sản được sở hữu chung theo phần, tức là phần quyền sở hữu của mỗi chủ sở hữu được xác định đối với tài sản chung, căn cứ vào Khoản 3 Điều 218 Bộ luật Dân sự:
“Điều 218. Định đoạt tài sản chung
… 3.Trường hợp một chủ sở hữu chung theo phần bán phần quyền sở hữu của mình thì chủ sở hữu chung khác được quyền ưu tiên mua.
Trong thời hạn 03 tháng đối với tài sản chung là bất động sản, 01 tháng đối với tài sản chung là động sản, kể từ ngày các chủ sở hữu chung khác nhận được thông báo về việc bán và các điều kiện bán mà không có chủ sở hữu chung nào mua thì chủ sở hữu đó được quyền bán cho người khác. Việc thông báo phải được thể hiện bằng văn bản và các điều kiện bán cho chủ sở hữu chung khác phải giống như điều kiện bán cho người không phải là chủ sở hữu chung.
Trường hợp bán phần quyền sở hữu mà có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua thì trong thời hạn 03 tháng, kể từ ngày phát hiện có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua, chủ sở hữu chung theo phần trong số các chủ sở hữu chung có quyền yêu cầu Tòa án chuyển sang cho mình quyền và nghĩa vụ của người mua; bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường thiệt hại. …”
Theo đó, những người muốn bán căn nhà trong trường hợp này có thể bán phần sở hữu của mình nhưng phải ưu tiên cho những chủ sở hữu chung còn lại, khi hết thời hạn ưu tiên (03 tháng, kể từ ngày thông báo) thì người bán có thể bán cho người khác không phải chủ sở hữu chung còn lại của căn nhà với điều kiện bán giống nhau.
Như vậy, trong trường hợp bạn đưa ra, chủ sở hữu muốn bán căn nhà mà không thông qua Tòa án thì 07 người đồng ý bán phải thỏa thuận được với người còn lại về việc bán nhà hoặc nếu căn nhà là tài sản được sở hữu chung theo phần thì 07 người đó cần thực hiện việc bán nhà có ưu tiên cho người còn lại theo quy định, hết thời hạn mà người đó không mua thì có thể bán cho người khác (nhưng chỉ là phần mà mình sở hữu không phải toàn bộ căn nhà).
Với những tư vấn trên, Công ty Luật LVN mong rằng đã có thể giải đáp được nhu cầu của quý khách, nếu quý khách vẫn còn chưa rõ hoặc có thông tin mới với trường hợp này, quý khách có thể liên hệ Bộ phận Tư vấn pháp luật Miễn phí số: 1900.0191 để được Luật sư hỗ trợ ngay lập tức.